سویا یک نوع حبوبات است که حاوی فیتواستروژن می باشد و این ترکیبات شباهت هایی با هورمون استروژن که نقشی در توسعه انواعی از سرطان پستان دارد، دارند. بنابراین برای دانشمندان همواره این سوال مطرح بوده است که آیا سویا هم می تواند منجر به تشدید یا ایجاد سرطان پستان شود.
توافق کلی که در تحقیقات وجود دارد این است که، سویا خطر توسعه سرطان پستان را افزایش نمی دهد. افسانه ای که موجب شده است که این سوء تفاهم بوجود بیاید که سویا منجر به این خطر می شود این است که سویا حاوی فیتواستروژن است و شباهت هایی به هورمون استروژن دارد. در حالی که استروژن گاهی سلولهای سرطانی پستان را رشد می دهد، هیچ مشاهده ایی مبنی بر این که فیتواستروژن هاهم چنین تاثیری داشته باشند، وجود ندارد.
مطالعات نشان می دهند که:
فیتو استروژن ها وقتی مصرف می شوند، به استروژن تبدیل نمی شوند.
- فیتو استروژن ها از لحاظ ساختاری نسبت به استروژن انسانی ضعیف تر و متفاوت از آن می باشند.
- مصرف متعادل سویا خطر رشد سرطان را افزایش نمی دهد.
منابع اولیه و ثانویه سویا:
منابع اولیه سویا شامل خود لوبیا سویا، کنجاله، توفو(شیر غلیظ شده سویا که شبیه پنیر است ) وتمپه (محصول تخمیر شده سویا )می باشند.
منابع ثانویه شامل محصولاتی است که حاوی سویا هستند و شامل مشتقات گوشتی حاوی سویا و محصولات گوشتی با پروتئین سویای اضافه شده می باشند.
در تحقیقات معدودی که سویا را مقصر برای افزایش شانس سزطان دانسته اند، منابع ثانویه سویا که بطور مشخصی حاوی فیتواستروژن زیاد هستند بررسی شده اند . در ضمن این مطالعات درمحیط آزمایشگاه انجام ونتایج منتشرشده اند ، در حالی که بر روی انسان بررسی نشده اند.
محققان توضیح می دهند که درچین که مقادیر زیادی از سویای با منبع اولیه مصرف میشود، خطر سرطان پستان پایین گزارش شده است. انجمن سرطان امریکا هم مصرف سویا با منبع اولیه را برای کاهش ریسک سرطان اعلام می کند.تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۶ انجام شد نشان داد که مصرف زیاد سویا با کاهش ۳۰ درصدی خطر سرطان پستان در زنان آسیایی همراه بوده است، به شرطی که مصرف آن از سالهای اولیه زندگی شروع شود. بنابراین دو شرط مصرف بیشتر و شروع زودتر در سال های زندگی مهم هستند. مصرف سویا در آمریکا بطور متوسط ۱ تا ۳ میلی گرم در روز ولی در ژاپن ۲۵ تا ۵۰ میلی گرم می باشد.
آیا سویا در کسی که در حال حاضر سرطان پستان دارد بی خطر است؟
اجماع کلی بر این است که کسی که تشخیص سرطان پستان دارد می تواند محصولات سویا را بدون خطر استفاده نماید.محصولاتی که حاوی سویا به عنوان افزودنی غذا به فرم لسیتین (lecitin) سویا و روغن سویا نیز برای افراد با سرطان پستان بی خطر هستند، زیرا این محصولات حاوی فیتو اسنروژن نمی باشند. ولی افرادی که سرطان حساس به هورمون دارند، باید مصرف مکمل های پودر پروتئین سویا و پروتئین سویای جدا شده را به حداقل برسانند.
آیا سویا می تواند شانس عود را کم کند؟
شواهد قبلی نشان می دهد که مصرف مقادیر زیاد سویا باعث کاهش خطر عود سرطان پستان می شود. تحقیقات نشان داده است که زنانی که ۱۰ میلی گرم یا بیشتر سویا را به دنبال تشخیص سرطان پستان شروع کرده اند ، نسبت به آنهایی که کمتر از ۴ میلی گرم در روز استفاده می کردند ، ۲۵ درصد ریسک عود سرطان کمتر بوده است.مطالعات جدیدتر هم حاکی از آن است که مصرف ایزوفلوون ها ی سویا قبل و پس از تشخیص، با کاهش خطز عود همراه بوده است.
قرص های مکمل سویا:
هنوز شواهد کافی مبنی بر اینکه مشخص نماید که آیا مکمل های سویا بر روی سرطان پستان تاثیر می گذارند، جود ندارد. مکمل های مختلف سویا حاوی غلظت های کمتر یا بیشتر از محصولات سویا می باشند. و این قضیه تحقیق در این مورد را کمی مشکل می نماید. بهر حال افرادی که دارای تشخیص سرطان حساس به هورمون می باشند ،باید مصرف این گونه مکملها را به حداقل برسانند.
چه مقدار از سویا باید مصرف شود؟
هیچ عدد مشخصی بجز همان مقدار ۲۵-۵۰ میلیگرم در روز که در زنان آسیایی تاثیرات پیشگیرانه مثبتی داشت، در تحقیقات مشخص نشده است. افرادی که دچارسرطان هستند، حتما باید با تیم پزشکی خود در ارتباط با میزان مصرف مشورت نمایند.
در ادامه محتوی پروتین سویای برخی از غذاهای حاوی سویای معمولی را ذکر می نماییم:
۲۴۰ سی سی شیر سویا حاوی ۳-۱۰ گرم
۴/۱ لیوان آجیل سویا حاوی ۱۲ گرم
یک برگر سویا حاوی ۱۰ گرم
۲/۱ لیوان پروتیین گیاهی آب زده حاوی ۱۲ گرم
۲ قاشق غذا خوری کره آجیل سویا حاوی ۶-۸ گرم