قهوه یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌ها در جهان است که بسیاری از افراد آن را برای شروع روز خود و افزایش تمرکز مصرف می‌کنند. اگرچه مطالعات نشان داده‌اند که قهوه به میزان معقول می‌تواند فواید زیادی داشته باشد، مصرف زیاد آن می‌تواند خطراتی جدی برای سلامتی به همراه داشته باشد. در این مقاله به بررسی خطرات ناشی از مصرف بیش از حد قهوه و اثرات آن بر بدن پرداخته‌ایم.
قهوه برای سلامتی مفید است، اما نوشیدن این نوشیدنی ممکن است برای همه افراد بی خطر نباشد. خوردن این نوشیدنی می‌تواند برای افرادی که داروهای خاص مصرف می‌کنند عوارض جانبی فاجعه باری داشته باشد.
برای مثال افدرین داروی محرکی است که سیستم عصبی را تحریک می‌کند و در داروهای ضد احتقان و به عنوان گشادکننده برونش، برای درمان مشکلات تنفسی، سرماخوردگی و آلرژی استفاده می‌شود و همچنین برای درمان فشارخون پاین، نارکولپسی، مشکلات قاعدگی و موارد دیگر نیز کمک‌کننده می‌باشد.
خطرات ترکیب افدرین و قهوه
قهوه به دلیل داشتن کافئین، یک محرک قوی است که اثرات مشابهی بر سیستم عصبی دارد. ترکیب کافئین و افدرین می‌تواند موجب تشدید اثرات تحریک‌کننده عصبی شود و خطرات بالقوه‌ای برای سلامتی ایجاد کند.
-
افزایش شدید فشار خون
افدرین به طور طبیعی باعث افزایش فشار خون می‌شود، زیرا اثرات محرک بر روی گیرنده‌های آدرنرژیک دارد. از طرفی کافئین نیز می‌تواند به صورت موقت فشار خون را بالا ببرد. ترکیب این دو ماده می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا شود، به‌ویژه در افرادی که به فشار خون بالا مبتلا هستند.
-
افزایش ضربان قلب (تاکی‌کاردی)
ترکیب افدرین و کافئین می‌تواند منجر به افزایش شدید ضربان قلب یا تاکی‌کاردی شود. این امر به‌ویژه در افرادی که دچار اختلالات قلبی هستند یا به‌طور طبیعی از کافئین یا افدرین حساسیت دارند، خطرناک است. تپش قلب زیاد ممکن است به آریتمی (بی‌نظمی در ضربان قلب) منجر شود که برای برخی افراد می‌تواند کشنده باشد.
-
افزایش خطر حمله قلبی و سکته مغزی
افزایش فشار خون و ضربان قلب می‌تواند فشار اضافی بر روی سیستم قلبی و عروقی وارد کند. در نتیجه، مصرف همزمان افدرین و قهوه می‌تواند احتمال بروز حمله قلبی یا سکته مغزی را در افرادی که مشکلات قلبی دارند یا سابقه این بیماری‌ها را دارند، افزایش دهد.
-
افزایش خطر اضطراب و بی‌خوابی
افدرین و کافئین هر دو می‌توانند باعث افزایش تحریک‌پذیری و اضطراب شوند. وقتی این دو ماده به طور همزمان مصرف شوند، ممکن است باعث تشدید علائم اضطراب، بی‌قراری، و بی‌خوابی شوند. این علائم ممکن است به‌ویژه در افرادی که به طور طبیعی مستعد اضطراب یا اختلالات خواب هستند، بیشتر مشاهده شود.
-
مسمومیت با کافئین
افدرین ممکن است باعث افزایش سرعت متابولیسم در بدن شود و سرعت حذف کافئین را تغییر دهد. این امر می‌تواند به افزایش تجمع کافئین در بدن منجر شود و عوارضی مانند مسمومیت با کافئین ایجاد کند. علائم مسمومیت با کافئین شامل سردرد، اضطراب، تهوع، لرزش، تپش قلب و در موارد شدید، تشنج است.
-
خطرات برای افراد با مشکلات گوارشی
افدرین و کافئین هر دو می‌توانند به معده و دستگاه گوارش فشار وارد کنند. مصرف همزمان آن‌ها می‌تواند باعث تحریک معده، سوزش سر دل، و مشکلات گوارشی مانند درد معده و نفخ شود. این امر برای افرادی که به مشکلات گوارشی مانند زخم معده یا رفلاکس معده به مری (GERD) مبتلا هستند، می‌تواند خطرناک باشد.
بیشتر بخوانید؛ بهترین زمان مصرف قهوه
خطرات مصرف قهوه با تئوفیلین
تئوفیلین دارویی هست که برای درمان آسم، برونشیت، آمفیزم و سایر بیماری هایی که علائم تنگی نفس و خس خس سینه می‌دهند، استفاده می‌شود. کافئین موجود در قهوه تاثیر مشابه تئوفیلین بر بدن دارد. ترکیب این دو با هم اثرات دارو و عوارض جانبی آن را که شامل حالت تهوع و تپش قبل هست را افزایش می‌دهد که می‌تواند در بعضی افراد بسیار خطرناک باشد. قهوه ممکن است سرعت دفع تئوفیلین را کاهش دهد و نیاز به تغییر دوز دارد.
-
افزایش خطر مسمومیت با تئوفیلین
تئوفیلین و کافئین هر دو از دسته متیل‌کسانتین‌ها هستند و اثرات مشابهی بر سیستم عصبی دارند. مصرف همزمان قهوه و تئوفیلین می‌تواند باعث افزایش سطح تئوفیلین در خون شود، زیرا کافئین متابولیسم تئوفیلین را کند می‌کند. افزایش سطح تئوفیلین می‌تواند منجر به مسمومیت با این دارو شود. علائم مسمومیت با تئوفیلین شامل موارد زیر است:
- تهوع و استفراغ
- بی‌قراری
- اضطراب
- ضربان قلب سریع (تاکی‌کاردی)
- لرزش
- تشنج در موارد شدید
-
افزایش ضربان قلب و آریتمی
تئوفیلین خود به‌عنوان یک محرک قلبی عمل می‌کند و باعث افزایش ضربان قلب می‌شود. از طرفی، کافئین نیز می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب و ایجاد آریتمی (اختلال در ضربان قلب) شود. ترکیب این دو ماده می‌تواند خطر بروز آریتمی‌های قلبی را افزایش دهد، به‌ویژه در افرادی که دچار بیماری‌های قلبی هستند.
-
افزایش فشار خون
تئوفیلین می‌تواند باعث گشاد شدن رگ‌های خونی و کاهش فشار خون شود، اما اثرات آن بر فشار خون بسته به دوز مصرفی متفاوت است. از سوی دیگر، کافئین معمولاً باعث افزایش موقت فشار خون می‌شود. مصرف همزمان این دو ماده می‌تواند منجر به تغییرات نامنظم در فشار خون شود، که ممکن است به‌ویژه برای افرادی که دچار فشار خون بالا هستند خطرناک باشد.
-
افزایش خطر تشنج
هر دو کافئین و تئوفیلین می‌توانند تحریک‌کننده سیستم عصبی مرکزی باشند. مصرف همزمان این دو ماده می‌تواند باعث افزایش تحریک‌پذیری مغز شود و خطر تشکیل تشنج را افزایش دهد. این خطر به‌ویژه برای افرادی که سابقه تشنج دارند یا داروهایی مصرف می‌کنند که احتمال تشنج را افزایش می‌دهند، مهم است.
-
تحریک دستگاه گوارش
هم تئوفیلین و هم کافئین می‌توانند بر روی دستگاه گوارش اثر بگذارند و باعث تحریک معده شوند. مصرف همزمان این دو دارو ممکن است به سوزش سر دل، درد معده یا زخم معده منجر شود. این عوارض در افرادی که سابقه بیماری‌های گوارشی مانند رفلاکس معده به مری (GERD) یا زخم معده دارند، بیشتر دیده می‌شود.
-
افزایش تحریک‌پذیری و اضطراب
کافئین به عنوان یک محرک عصبی می‌تواند باعث افزایش اضطراب، تحریک‌پذیری، و بی‌قراری شود. تئوفیلین نیز می‌تواند اثرات مشابهی داشته باشد. مصرف همزمان این دو می‌تواند موجب تشدید این علائم شود، به‌ویژه در افرادی که به طور طبیعی از اضطراب یا اختلالات خواب رنج می‌برند.
-
کاهش اثربخشی داروهای دیگر
ترکیب تئوفیلین با کافئین می‌تواند اثرات بعضی داروهای دیگر را تحت تأثیر قرار دهد. برای مثال، این ترکیب می‌تواند سرعت متابولیسم برخی داروها را تغییر دهد و باعث کاهش یا افزایش اثرات آن‌ها شود.
بیشتر بخوانید؛ عوارض مصرف زیاد چای
تداخل قهوه با دارو های مختلف
-
داروهای ضد اضطراب (بنزودیازپین‌ها)
داروهایی مانند دیازپام، آلپرازولام، و لورازپام که برای درمان اضطراب و اختلالات خواب استفاده می‌شوند، با کافئین تداخل دارند. کافئین به دلیل اثرات محرک خود می‌تواند اثرات آرام‌بخش این داروها را کاهش دهد. در نتیجه، مصرف قهوه ممکن است باعث کاهش اثربخشی داروهای ضد اضطراب شود.
-
داروهای ضدافسردگی (SSRIها)
داروهای ضدافسردگی از جمله سرترالین و فلوکستین که از گروه SSRIها هستند، با مصرف همزمان قهوه و کافئین ممکن است موجب افزایش تحریک‌پذیری و اضطراب شوند. این دو ترکیب ممکن است اثرات منفی بر سلامت روانی داشته و حتی علائم افسردگی را تشدید کنند.
-
داروهای ضد انعقاد خون (رقیق‌کننده‌های خون)
داروهایی مانند وارفارین و آپیکسابان برای جلوگیری از تشکیل لخته‌های خون مصرف می‌شوند. کافئین می‌تواند اثر رقیق‌کننده خون را کاهش دهد، که این امر خطر تشکیل لخته خون و مشکلات قلبی را افزایش می‌دهد. به همین دلیل، مصرف قهوه همراه با این داروها باید با احتیاط انجام شود.
-
داروهای فشار خون بالا
مصرف همزمان قهوه و داروهای کاهنده فشار خون مانند بتابلوکرها (مثل آتنولول و متوپرولول) و مهارکننده‌های ACE می‌تواند اثرات دارو را کاهش دهد. کافئین با تحریک سیستم عصبی می‌تواند موجب افزایش موقت فشار خون شود که این مسئله ممکن است اثرات درمانی داروهای فشار خون را کم کند.
-
داروهای دیابت (انسولین و داروهای خوراکی)
کافئین ممکن است حساسیت بدن به انسولین را کاهش دهد. مصرف قهوه می‌تواند مقاومت به انسولین را افزایش دهد، که به این معنی است که بدن به خوبی نمی‌تواند قند خون را کنترل کند. این مسئله می‌تواند موجب نوسانات در سطح قند خون شود، بنابراین مصرف قهوه باید در افرادی که داروهای دیابت مصرف می‌کنند، با احتیاط انجام شود.
-
آنتی‌بیوتیک‌ها (سیپروفلوکساسین)
داروهایی مانند سیپروفلوکساسین (یک آنتی‌بیوتیک از گروه فلوئوروکینولون‌ها) می‌توانند با کافئین تداخل داشته باشند. این آنتی‌بیوتیک می‌تواند اثرات محرک کافئین را تشدید کند، که می‌تواند به افزایش ضربان قلب، اضطراب، و بی‌خوابی منجر شود.
-
داروهای معده و گوارش (آنتی‌اسیدها)
داروهایی مانند آنتی‌اسیدها (مثل مگالدرات یا رانیتیدین) که برای کاهش اسید معده مصرف می‌شوند، ممکن است اثرات خود را در حضور کافئین از دست بدهند. مصرف همزمان قهوه و این داروها می‌تواند موجب تحریک بیشتر معده شود و علائم گوارشی مانند سوزش سر دل را تشدید کند.
-
داروهای درمان سرطان (شیمی درمانی)
داروهای شیمی‌درمانی برای درمان سرطان می‌توانند با کافئین تداخل داشته باشند. کافئین ممکن است متابولیسم داروهای شیمی‌درمانی را تغییر دهد و تأثیر آن‌ها را کاهش دهد. همچنین، کافئین می‌تواند موجب افزایش اثرات جانبی داروهای شیمی‌درمانی مانند تهوع و استفراغ شود.
-
داروهای ضد صرع
داروهایی مانند فنوباربیتال و دیازپام که برای درمان صرع مصرف می‌شوند، در ترکیب با قهوه ممکن است تأثیرات خود را کاهش دهند. کافئین ممکن است باعث افزایش تحریک‌پذیری عصبی شود که خطر بروز حملات صرعی را افزایش دهد.
-
داروهای تیروئید (لووتیروکسین)
مصرف همزمان قهوه با لووتیروکسین (داروی تیروئید) می‌تواند موجب کاهش جذب دارو شود. کافئین می‌تواند باعث کاهش جذب لووتیروکسین در دستگاه گوارش شود و از تأثیرات درمانی آن بکاهد. برای جلوگیری از این تداخل، توصیه می‌شود که قهوه را حداقل ۳۰ تا ۶۰ دقیقه بعد از مصرف لووتیروکسین مصرف کنید.
-
داروهای ضد تشنج
کافئین ممکن است اثرات داروهای ضد تشنج را کاهش دهد. داروهایی مانند کاربامازپین و فنی‌توئین که برای درمان تشنج استفاده می‌شوند، ممکن است اثرات خود را در ترکیب با کافئین از دست بدهند و احتمال بروز تشنج بیشتر شود.
بیشتر بخوانید؛ خواص چای سبز
مصرف قهوه می‌تواند با بسیاری از داروها تداخل داشته باشد و اثرات آن‌ها را تغییر دهد. این تداخلات ممکن است باعث کاهش اثربخشی داروها یا تشدید عوارض جانبی آن‌ها شود. بنابراین، آگاهی از این تداخلات و مشورت با پزشک برای مصرف ایمن داروها ضروری است. همچنین شما می توانید جهت مشورت با دکتر تغذیه در اصفهان با ما در ارتباط باشید.